Mùa nước nổi ở miền Tây không chỉ tạo nên khung cảnh sông nước mệnh mông hữu tình mà còn đem đến nguồn sản vật dồi dào cho người nông dân. Một trong những đặc sản miền Tây được nhiều người yêu thích nhất đó là cá linh bông điên điển. Hai món đặc sản này có thể kết hợp thành nhiều món ăn nhưng đỉnh nhất vẫn là canh chua cá linh bông điên điển dân dã mà gây thương nhớ cho nhiều du khách gần xa.
Canh chua điên điển cá linh
Ăn chỉ một mình thì chẳng biết ngon
(Ca dao)
Danh mục bài viết
Mùa lũ – mùa sản vật của đồng bằng sông Cửu Long
Khác với những nơi khác, mùa lũ – mùa nước nổi ở miền Tây hiền hòa và lên theo đợt. Hằng năm cứ vào độ chừng cuối tháng 7, con nước bắt đầu xấp xỉ dân cao, người dân các tỉnh An Giang, Đồng Tháp lại náo nức chuẩn bị cho mùa lao động bận bịu. Lũ lên cũng là lúc tôm cá theo dòng nước vào bờ, người dân tha hồ đánh bắt đem về, ăn không hết thì có thể đem bán, kiếm tiền lo cơm áo gạo tiền.
Mùa nước nổi ở miền Tây thay đổi diện mạo, đem lại sức sống mới cho các tỉnh của lưu vực sông Cửu Long. Đây dường như là một thông lệ hàng năm trong văn hóa lao động của người dân nơi đây. Năm nào lũ về sớm, tôm cá nhiều, người miền Tây lại được bội thu, nhờ vậy mà có của ăn của để hơn.
>>> Dìa miền Tây học cách làm cá linh kho mía thơm ngon đậm vị
Nguồn gốc lẩu cá linh bông điên điển
Mùa nước lên còn mang theo phù sa, các loại rau dại cứ thế sinh sôi phát triển tươi tốt. Nào là bông súng, lục bình, ngó sen, nhưng dân dã mà ngon nhất vẫn là bông điên điển. Lũ tràn về không chỉ mang theo phù sa mà còn kéo về rất nhiều loại cá đồng mùa nước nổi, đặc trưng nhất là cá linh, cá càng nhỏ thì càng mềm và béo. Thường đầu mùa lũ, cá linh bắt đầu sinh sản.
Lúc này cá linh non di cư theo dòng nước phía hạ lưu xuôi về các tỉnh An Giang và Đồng Tháp để kiếm ăn và sinh trưởng.Và sự kết hợp giữa cá linh bông điên điển trở thành nét đặc trưng trong ẩm thưc miền Tây cho đến hiện tại. Bông điên điển khi “bén duyên” cùng với cá linh sẽ cho ra món ngon đúng điệu, ăn vào thì chỉ biết tấm tắc khen ngon.
Bắt cá linh, hái bông điên điển – đặc sản mùa nước nổi
Bước sang tháng 8, khi các cơn mưa ngày càng nặng hạt, cũng là lúc người dân các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (Đ lại nôn nao với những cánh hoa mỏng tang màu vàng dịu hoang hoải trải dài dọc theo triền sông có cái tên chân quê: điên điển.
Lúc này, dòng nước lũ cũng đổ về mang theo từng bầy cá linh non đông đúc như trẩy hội. Bông điên điển có quanh năm nhưng chỉ đợi những ngày này, phù sa trong con nước khiến cho cây điên điển tươi tốt, bông điên điển mới ngon ngọt đến lạ thường. Vào dịp này, bông điên điển mới được dịp “se duyên” với con cá linh làm nên món canh gây nhiều thương nhớ trong mùa nước nổi.
Bông điên điển hay mọc dại ven theo mấy con kênh, người nông dân đi ruộng về, chỉ cần cặp ghe lại gần rung cành là bông điên điển rớt xuống ghe, nhặt nhạnh cũng đủ cho nồi canh chua rồi. Cá linh đầu mùa được xem là ngon và ngọt thịt nhất. Lúc này cá chỉ bé bằng đầu đũa, xương mềm, bụng có mỡ béo ngậy. Cặp cái rổ tre ra chợ ngay đầu ngõ vào mỗi buổi sớm mai, các bà nội trợ rất dễ dàng đem về một mớ cá linh đầu mùa tươi roi rói làm bữa cơm đượm mùi quê đãi khách phương xa.
Cách nấu lẩu canh chua cá linh bông điên điển
Có thể nói con cá linh và bông điên điển là sự kết hợp mẫu mực nhất của ẩm thực miền Tây mùa nước nổi. Đơn giản và chân chất như chính con người của vùng sông nước, cách chế biến món ăn này cũng không mấy cầu kỳ, phức tạp.
Nguyên liệu cho món canh chua cá linh bông điên điển
- Cá linh 300 gr
- Bông điên điển 200 gr
- Ớt, rau thơm
- Me 20 gr
- Gia vị thông dụng 1 ít
Cách nấu canh chua cá linh bông điên điển đúng chất miền Tây
Bước 1: Sơ chế cá linh
Cá linh rửa sạch với muối loãng, sau đó rửa lại nhiều lần với nước, để ráo nước. Nếu không quen với vị đắng của cá, bạn có thể rạch một đường ở bụng rồi lấy ruột cá. Cần cẩn thận trong công đoạn này vì mật cá bị bể thì cá sẽ bị đắng, không ngon.
Bước 2: Sơ chế bông điên điển
Bông điên điển lặt bỏ bông hư và cọng già, ngâm nước muối loãng chừng 10 phút rồi rửa lại với nước sạch là được.
Bước 3: Làm nước me
Ngâm me với 1/2 chén nước nóng cho mềm. Dùng muỗng dằm nhẹ cho me nát ra, rồi cho qua rây loại bỏ tạp chất.
Bước 4: Luộc cá
Cho khoảng 1 lít nước vào nồi, bắt lên đun sôi rồi cho thêm cá vào luộc. Nêm thêm muối đường, bột ngọt cho vừa ăn. Nước sôi lên, bạn vặn lửa nhỏ lại để cá không bị rục.
Bước 5: Nấu canh chua
Nấu đến khi cá linh nổi lên là chín, dùng vá vớt bọt để nước canh trong hơn. Sau đó, lần lượt cho nước me, nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn rồi để hết bông điên điển vào. Đợi nước có dấu hiệu sôi lại thì tắt bếp là vừa, để lâu quá cá sẽ bị rục và bông điên điển cũng không được ngon.
Thưởng thức canh chua cá linh bông điển điển
Múc canh chua ra tô, bạn cẩn thận tránh làm gãy cá linh nhé. Sau đó cho rau thơm và ớt cắt lát lên trên. Chuẩn bị thêm một chén nước mắm, cắt thiệt nhiều ớt vào. Món này mà ăn kèm với cơm trắng hay bún thì hết nước chấm.
Cá linh vừa mềm vừa béo, kết hợp với bông điên điển ngon ngọt, bùi bùi. Gấp một đũa cá với rau rồi chấm cùng nước mắm mặn mặn cay cay, xới miếng cơm trắng thì còn gì bằng. Trời mưa lạnh lạnh mà có món này với xị rựu đế thì ôi thôi, biểu sao món ăn này lưu luyến nhiều người đến như vậy!
Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu về cách chế biến món canh chua cá linh bông điên điển miền Tây rồi. Tìm hiểu thêm Tui là người miền Tây trên YouTube và Facebook nhé!